Aktualne i historyczne wskaźniki inflacji publikuje Główny Urząd Statystyczny. Znajdziesz je na stronach GUS.
Jest to kilka różnych tabel z miesięcznymi wskaźnikami inflacji. Warto wiedzieć co oznaczają poszczególne tabele – tak aby poprawnie interpretować przeglądane wyniki.
Omówimy je szczegółowo. Ale na początek linki źródłowe.
Linki źródłowe
Strona www GUS z tabelami inflacji od 1982 roku
Link do strony internetowej (otwiera się w nowym oknie)
Dane GUS z tabelami inflacji od 1982 roku w formacie Excel do pobrania
Link do pliku Excel (otwiera się w nowym oknie)
Uwaga: Dane w powyższych linkach dotyczą okresu od 1982 roku. Przy czym warto wiedzieć że sposób liczenia inflacji został zmieniony od stycznia 1999 roku – i od tej daty wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych obliczane są według klasyfikacji COICOP (klasyfikacja spożycia indywidualnego według celu).
Na stronach GUS dostępne są także roczne wskaźniki inflacji od 1950 roku
Link do strony internetowej (otwiera się w nowym oknie)
Co znajduje się na stronach GUS
Otwierając stronę GUS z danymi o inflacji i patrząc na najwyżej umieszczone liczby można wyciągnąć całkowicie błędne wnioski dotyczące inflacji. Dlaczego? Ponieważ pierwsza tabela na stronie zawiera miesięczne wskaźniki liczone jako: Grudzień poprzedniego roku = 100. Czyli nie jest to inflacja roczna, ale inflacja liczona w stosunku do grudnia roku poprzedniego.
Dlatego musisz zwrócić uwagę na kolumnę „Wyszczególnienie„, która tłumaczy jak obliczane są publikowane w danej tabeli wskaźniki inflacji.
Jakie mamy możliwości przeglądania danych?
- Grudzień poprzedniego roku = 100
- Poprzedni miesiąc = 100
- Analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100
- Analogiczny okres narastający poprzedniego roku = 100
- Rok poprzedni = 100
W zależności od potrzeb korzystamy z odpowiednich wskaźników.
Której opcji użyć aby sprawdzić inflację za ostatni rok?
Oczywiście: Analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100
W ten sposób dowiesz się o ile wzrosły ceny w ostatnich 12 miesiącach.
Nie korzystam ze wskaźnika skumulowanej inflacji
Dlaczego? Ponieważ nie pokazuje on o ile wzrosły ceny w ciągu roku kalendarzowego! A to przecież (czyli roczny wzrost cen) jest kluczowym wskaźnikiem w analizie wpływu inflacji.
Wskaźnik skumulowanej inflacji to bardziej złożona analiza pokazująca średnią z rocznych wzrostów cen sprawdzaną w ostatnich 12 miesiącach (a tym samym bazując na danych z ostatnich 24 miesięcy). Zastosowanie i interpretacja takiego wyniku 'rocznego wskaźnika’ wykorzystywana jest w innych celach. I jest całkowicie błędna gdyby analizować w oparciu o niej zmiany cen w ciągu roku czy w dłuższym okresie. Więcej na ten temat napisałem w tym artykule.
Ciekawostka matematyczna
Dane w poszczególnych tabelach miesięcznych wskaźników inflacji da się między sobą przeliczać. Przy czym trzeba zwrócić uwagę na problem zaokrągleń. Przy analizach wieloletnich nie powinno używać się danych miesiąc po miesiącu a raczej wybierać dane roczne. Lub przynajmniej skorygować nieznacznie (o ułamek procenta) dane miesięczne tak aby po przemnożeniu (procent składany) dawały wynik równy wynikowi rocznemu inflacji.
Sprawdź także inne powiązane artykuły w portalu
Lista artykułów na temat danych statystycznych o inflacji
Link do strony z listą artykułów
Inflacja na dziś oraz analizy najnowszego odczytu inflacji
Link do strony z aktualnym odczytem inflacji i podstawowymi analizami
Pierwsze 3 wskaźniki z tabel miesięcznej inflacji są dla mnie jasne. Natomiast nigdzie nie mogę znaleźć wyjaśnienia, jak się przelicza w odniesieniu do tych 3 pierwszych 2 pozostałe, tj.:
Analogiczny okres narastający poprzedniego roku = 100
Rok poprzedni = 100